کاروانسرای زین الدین واقع در مهریز (حدود ۶۵ کیلومتری شمال یزد) دارای پلان مدور است. این کاروانسرای یزد یکی از دو کاروانسرای مدور ایران است و قدمت آن به قرن ۱۶ میرسد. این کاروانسرا بیشتر به عنوان محل ملاقات شاه عباس، پادشاه صفوی (۱۵۷۱-۱۶۳۹ م) و زینالدین گنجعلی خان والی کرمان ساخته شد. پیشنهاد میکنیم هنگام سفر به یزد از کاروانسرای زین الدین مهریز یزد دیدن کنید و در صورت تمایل در آن اقامت داشته باشید.
چرا بازدید از کاروانسرای زین الدین؟
- در سال ۲۰۰۶ میلادی دیپلم افتخار یونسکو را برای استفاده از مصالح ساختمانی سنی در بازسازی دریافت کرده است.
- کاروانسرای زین الدین تنها کاروانسرای مدور در جاده ابریشم جنوبی است که پذیرای بازدیدکنندگان است.
- هدف انحصاری ساخت کاروانسرا این بود که در قرن شانزدهم به عنوان محل اقامت پادشاه و فرماندار منطقه عمل کند.
- اقامت در این کاروانسرا یک تجربه بی نظیر از هتل باستانی را برای شما به ارمغان میآورد.
تبدیل قلعه زینالدین کاروانسرای باستانی به هتل!
در حال حاضر کاروانسرای زین الدین یزد به زیبایی بازسازی شده و به عنوان هتلی با ظرفیت ۱۰۰ مهمان خدمت میکند. فضای داخلی کاروانسرا با درهای چوبی، پردههای ترمه و فرشهای دست بافت، آرامش را القاء میکند. بر خلاف سایر بناهای باستانی مرمت شده که ویژگیهای ترکیبی از قدمت و مدرنیته را به نمایش میگذارند، کاروانسرای زین الدین مهریز یزد اصالت خود را حفظ کرده است.
کاروانسرای ایران باستان
این روزها سفر در بین افراد مختلف رواج پیدا کرده است. به طور مشابه، مردم در زمانهای گذشته سفر میکردند و انواع سرزمینها را کاوش میکردند. در آن زمان کاروانسراها با تهیه غذا و اقامتگاه به مسافران به عنوان هتل خدمت میکردند. آنها حتی نیازهای تجاری و حمل و نقل مهمانان خود را برآورده میکردند.
کاروانسرا به طور سنتی یک بنای عظیم با چندین سازه اصلی یا کمکی بود. به ویژه هر ساختار وظایف خاصی را انجام میداد. شاید این هتلهای باستانی هم براساس کیفیت خدماتشان ستاره میگرفتند. بنابراین، آنها سعی کردند هر عنصر ساختاری را که بیشتر رضایت مهمانان را جذب میکرد را وارد کنند.
تاریخچه کاروانسرای زین الدیندوران صفوی
چندین سلسله ایرانی در طول تاریخ، کاروانسراهایی را به عنوان مجتمع خدمات رفاهی تأسیس کردند. اما کاروانسراها در دروان امپراتوری صفویه (۱۵۰۱-۱۷۲۲) به اوج خود رسیدند. شایعات حاکی از آن است که شاه عباس اول در مورد پایان جهان در سال ۱۰۰۰ هجری قمری (یا ۱۵۹۱ میلادی) کابوس میدید.
میترسید که دنیا تمام شود و نتواند سلطنت خود را از سر بگیرد. در نتیجه نذر کرد که چند مسافرخانه برای مسافران بسازد. چند سال بعد ۱۰۰۰ کاروانسرا ساخت چون کابوسش محقق نشده بود. بعداً به این نتیجه رسید که عدد ۹۹۹ اهمیت موفقیت او را بهتر نشان میدهد.
در واقع وی معتقد بود که عدد ۹۹۹ دهان پر کنندهتر و از چشمگیرتر از ۱۰۰۰ است. در نتیجه او دستور داد یک کاروانسرا را تخریب کنند. بهمرورزمان بسیاری از این کاروانسراهای شاه عباسی ویران شدند. فقط ۵۴ مورد از ۹۹۹ باقی مانده بود که ۲۵ مورد آن بازسازی شد.
- پیشنهاد میکنیم: رزرو آنلاین سوئیت و اقامتگاههای بوم گردی در یزد
تفاوت کاروانسرای زین الدین با دیگر کاروانسراها
اگر شانس بازدید از یک کاروانسرای ایرانی را داشته باشید متوجه خواهید شد که همه آنها دارای یک پلان مستطیل شکل هستند. با این حال کاروانسرای زین الدین از نظر پلان گرد بوده و با دیگر کاروانسراهای ایرانی متفاوت است. بیاید در ادامه در این باری بیشتر صحبت کنیم.
نمای بیرونی کاروانسرا
اولین چیزی که در بازدید از کاروانسرای زین الدین به چشم میخورد طرح دایرهای کاروانسرا است. ابتدا یک دروازه و پنج برج نیم دایره را میبینید که به دیوارهایی به ارتفاع هشت متر متصل شدهاند. دروازه ورودی اصلی در جنوب قلعه است. یک برج مقابل دروازه قرار دارد و دو برج در شرق و دو برج دیگر در غرب ظاهر میشوند. ویژگی برجسته کاروانسرا، معماری متقارن سازه است.
فضای داخلی کاروانسرا
بیایید وارد کاروانسرا شویم تا تصوری از سازههای داخل کاروانسرا به دست آوریم. وقتی در کاروانسرا قدم بزنید، خود را در یک هشتی (فضایی پشت دروازه) خواهید دید. دو در چوبی در ضلع شرقی و غربی هشتی به دو راهرو باز میشود که در گذشته اصطبل بوده است.
پردههای زیبای ترمه (پارچههای بافته شده ایرانی)، این راهروهای قوسی را زینت میدهند. از هشتی به حیاط مرکزی رد شوید. حیاط دارای دوازده ضلع است که نام هر یک از آنها به نام امام (رهبر اسلام) است. رواقها با سکوهایی اطراف حیاط را احاطه کرده و به شاهنشین و پس از آن اتاقهای هشت ضلعی منتهی میشوند.
در وسط حیاط حوضی قرار دارد که منبع اصلی تأمین آب کاروانسرا است. اتاقهای مجلل شاه نشین برای اسکان شاه، تجار و مقامات طراحی شده بود. البته کاروانسرا امنیت کامل اتاقهای VIP را تضمین میکرد. علاوه بر این، اتاقهای مجلل از ظریفترین و چشم نوازترین طراحی داخلی در کاروانسرای زینالدین بهره میبردند.
دو اتاق بزرگ هشت ضلعی با گنبد و چهار اتاق کوچکتر در پشت شاه نشین قرار دارند. همچنین یک برج بادی در شمال شاه نشین قرار دارد که باد خنک را به داخل ساختمان هدایت میکند. از سوی دیگر، مردم عادی یا همراهان شاه در حجرههای معمولی اقامت داشتند.
تماشای آسمان کویر در کاروانسرا
دو راه پله در طرفین حیاط به پشت بام کاروانسرا منتهی میشود، جایی که علاقهمندان به تماشای آسمان میتوانند از آسمان نفس گیر کویر همراه با سکوت شب و جذابیت کویر پوشیده از شن لذت ببرند.
آنچه که در مورد کاروانسرای زینالدین باید بدانیم:
به دنبال دیوارهای داخلی گرد کاروانسرای زینالدین، اتاقهای باریکی بر روی سکوهای چوبی ساخته شده است. بعضی با درهای چوبی و بعضی دیگر تنها با یک پرده ضخیم از راهرو جدا شدهاند. فرشهای ضخیم ایرانی کف را میپوشانند و دیوارها را تزئین میکنند. یک تشک تمیز و در عین حال نازک، بالش و پتو ارائه شده است.
این کاروانسرای خشتی ۴۰۰ ساله، در میان دشت بیابانی وسیعی که توسط کوهها احاطه شده، قرار گرفته است و بعد از ۳ سال نوسازی که طی آن ۱۳۰۰۰ سنگ پوکه استفاده شد؛ درست مانند کاروانسرایی که به دستور شاه عباس بزرگ صفوی ساخته شد به نظر میرسد.
جدای از چند پله چوبی اضافه شده؛ تفاوت را میتوان در حمامهای شیک و اتاق غذا احساس کرد. یک اتاق غذاخوری هم وجود دارد که در آن میتوانید جوجه با گردو و انار و کاسههای برنج زعفرانی میل کنید. این قطعه دارای ۳۲ اتاق با تهویه مناسب است. برخی از اتاقها دارای حمام اختصاصی با دوش هستند.
صبح در بوفه صبحانه سرو میشود و هر شب منتخبی از غذاهای سنتی ایرانی برای شام سرو میشود. کاروانسرای زینالدین در فاصله ۲۸ دقیقهای از قلعه سر یزد است. قلعهای ۱۸۰۰ ساله و آخرین بنای تاریخی سه طبقه که هنوز در یزد وجود دارد. همچنین تا رستوران ابوالفضل و روستای کریم آباد حدود ۲۰ دقیقه با ماشین فاصله دارد.
ساعت و روز بازدید از کاروانسرای زینالدین: همه روزه از ساعت ۰۹:۰۰ صبح تا ۴:۳۰ بعد از ظهر
جاذبههای نزدیک کاروانسرا
قلعه سر یزد واقع در مهریز (در یزد) یکی از باارزشترین قلعههای ایران است. همچنین تنها جاذبه تاریخی سه طبقه در استان یزد است که به خوبی حفظ شده است. این قلعه یکی از قدیمیترین بناهای ایران و جهان است که برای نگهداری غلات، مواد غذایی، پول، طلا و جواهرات روستاییان مورد استفاده قرار میگرفت. همچنین باغ پهلوان پور در مهریز (یزد) نمونه خارقالعادهای از باغ ایرانی در دل کویر است. همچنین سرو ۲۰۰۰ ساله منگاباد یکی از جاذبههای طبیعی این نزدیکی است.
رستورانهای نزدیک
رستورانهای نزدیک کاروانسرا شامل رستوران زینالدین، رستوران سرو، کافه و رستوران کارن رترو، رستوران سزار میباشد.
امیدواریم که این پست برای شما لذتبخش بوده باشد و اگر خاطره یا تجربهی اقامت در این کارون سرا را دارید، خوشحال میشیم در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
آیا این مقاله برای شما مفید بود؟
روی ستاره کلیک کنید
میانگین امتیاز ۰ / ۵. میزان امتیاز ۰
اولین نفری باشید که به این مقاله امتیاز میدهد
No comment yet, add your voice below!